ไตเป็นอวัยวะหนึ่งของร่างกายที่ต้องทำงานหนัก มีหน้าที่ทั้งรับและกรองของเสียออกจากร่างกาย แต่คุณทราบไหมว่าพฤติกรรมการใช้ชีวิตหลายอย่าง มีส่วนทำให้ไตต้องทำงานหนักมากขึ้น จนเสื่อมสภาพเร็วกว่าเวลาอันควร เช่น กินไม่เลือก ขาดการออกกำลังกาย มีความเครียดสะสม ฯลฯ จนก่อให้เกิดโรคที่มากับไลฟ์สไตล์เหล่านี้อย่างความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันสูง นิ่วในทางเดินปัสสาวะ ฯลฯ ล้วนแต่เป็นโรคต้นทางที่นำความเสื่อมมาสู่ไตเร็วขึ้น

ดังนั้นเรามี Tips ดีๆ ในการลดภาระ ยืดอายุการทำงานของไตมาฝากกัน เพื่อปกป้องและถนอมไตให้แข็งแรง คุณจะได้มีความสุขกับการใช้ชีวิต

1. ปรับการรับประทานอาหาร¹ “You are what you eat” กินอย่างไรได้อย่างนั้น เป็นเรื่องจริงเสมอ หลายคนกินแบบอร่อยปากแต่ลำบากกายในภายหน้า เช่น กินเค็มประจำจนได้โรคความดันโลหิตสูงและโรคไตเป็นของแถม กินหวานมันประจำอาจได้โรคอ้วน เบาหวาน หรือโรคหัวใจและหลอดเลือดเป็นโรคคู่ตัว ฯลฯ ดังนั้นควรเลือกกินอาหารที่ลดโอกาสเป็นโรคเหล่านี้ ลดการกินอาหารที่มีโซเดียมสูง เช่น อาหารรสเค็ม อาหารหมักดอง อาหารกระป๋อง อาหารแปรรูป อาหารใส่ผงชูรสและผงฟู งดอาหารไขมันสูง ของหวาน ของทอด เครื่องดื่มที่ใส่นมและน้ำตาลมากๆ เป็นต้น
2. ดื่มน้ำให้พอเพียง¹  ประมาณ 1.5-2 ลิตรในแต่ละวัน เพราะไตมีหน้าที่รักษาสมดุลของน้ำและเกลือแร่ในร่างกาย ถ้าสูญเสียน้ำหรือปริมาณไม่เพียงพอ ไตจะดึงน้ำกลับเข้าสู่ร่างกายมากขึ้น สังเกตได้จากปัสสาวะออกน้อย มีสีเข้มขึ้น ถ้าร่างกายขาดน้ำนานจะทำให้เกิดไตวายเฉียบพลัน เช่น ในคนที่ท้องเสียรุนแรงหรือฮีทสโตรก  
3. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ¹ เพื่อให้ร่างกายแข็งแรง ผ่อนคลายความเครียด ช่วยควบคุมความดันโลหิต และเผาผลาญไขมันได้ดี มีกล้ามเนื้อแข็งแรง ที่สำคัญเลือดสูบฉีดได้ดีไปทั่วร่างกาย ระบบต่างๆ ทำงานได้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น รวมทั้งเส้นเลือดที่ไปหล่อเลี้ยงไตด้วย
4. หลีกเลี่ยงการกินยาแก้ปวด แก้อักเสบเกินความจำเป็น² เช่น ยาแก้ปวดลดการอักเสบในกลุ่ม NSAIDs หากกินต่อเนื่องในปริมาณมากหรือกินโดยไม่จำเป็น อาจส่งผลเสียต่อการทำงานของไต ทำให้เลือดไปเลี้ยงไตได้ลดลง นอกจากนี้ยังไม่ควรซื้อยาชุดตามร้านขายยากินเอง เพราะอาจมีส่วนผสมของยาเหล่านี้ หากใช้ไปนานๆ อาจได้รับยาเกินขนาดโดยไม่รู้ตัว จึงควรหลีกเลี่ยงดีที่สุด
5. รักษาโรคประจำตัว² หรือโรคที่เป็นบ่อยๆ ที่ส่งผลกับไต เช่น ท้องเสียบ่อย ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะซ้ำๆ โรคเกาต์ โรค SLE โรคหัวใจ เพราะโรคเรื้อรังต่างๆ นี้มีส่วนทำให้ไตเสื่อมได้เร็ว
6. ตรวจสุขภาพประจำปี¹  ตรวจเช็คความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด และเกลือแร่ต่างๆ การทำงานของไต ความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด ฯลฯ หากพบค่าผิดปกติจะได้หาสาเหตุและรักษาแต่เนิ่นๆ ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคต่างๆ ที่เป็นสาเหตุของไตเสื่อม
7. หลีกเลี่ยงความเครียดและผ่อนคลายอารมณ์¹ เพราะความเครียดเป็นเหตุให้ความดันโลหิตสูง และระบบต่างๆ ในร่างกายทำงานผิดปกติได้แบบที่คุณคาดไม่ถึง การหากิจกรรมผ่อนคลาย การฝึกจิต ปรับวิธีคิด ลดการยึดติด ฯลฯ ให้เป็นนิสัยก็จะห่างไกลความเครียดและโรคต่างๆ อย่างเห็นผล

เคล็ดไม่ลับเหล่านี้ คงไม่ยากเกินไปสำหรับทุกคน เริ่มปรับเปลี่ยนเสียแต่วันนี้ อย่างค่อยเป็นค่อยไป เพียงตั้งเป้าหมายเพื่อสุขภาพไตที่ดี ผลลัพธ์ที่จะได้ไม่เพียงห่างไกลโรคไต แต่ยังได้สุขภาพองค์รวมที่แข็งแรงอีกด้วย

เอกสารอ้างอิง:

1. สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย[อินเทอร์เน็ต].คู่มือสำหรับประชาชน ทำอย่างไรไตไม่วาย; c2567[สืบค้น 3 ธ.ค.2566].เข้าถึงได้ที่: 2019-03-15-021.pdf (hrh.go.th).
2. โรงพยาบาลสุขุมวิท[อินเทอร์เน็ต].ดูแล ไต อย่างไรให้ห่างจาก “โรคไต”;c2567[สืบค้น 3 ธ.ค.2566].เข้าถึงได้ที่: ดูแล ไต อย่างไรให้ห่างจาก “โรคไต” (sukumvithospital.com).

TH.2023.44567.NEP.1 (v1.0) ©2024Abbott