บางคนอาจสงสัยว่าได้รับการวินิจฉัย “เป็นไตวายเรื้อรัง” แต่เอ๊ะ! ... ทำไมไม่เห็นมีอาการอะไรเลย? นั่นก็เป็นเพราะไตวายมีหลายระยะ ซึ่งระยะแรกๆ อาจไม่มีอาการแสดงใดๆ เลยก็เป็นได้
ไตวายเรื้อรัง1 แบ่งเป็น 5 ระยะโดยสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย ตามระดับค่าการทำงานของไต (Estimated Glomerular Filtration Rate – eGFR) ซึ่งเป็นค่าที่ไตสามารถกรองของเสียออกจากเลือดได้ในแต่ละนาที ในคนปกติทั่วไปจะมีค่าการทำงานของไตอยู่ที่มากกว่า 90 มิลลิลิตรต่อนาที1
ระยะที่ 1 หมายถึง ไตเสื่อมน้อยที่สุด ไปจนถึงระยะที่ 5 ระยะอันตรายเพราะไตแทบไม่สามารถทำงานได้แล้ว ต้องรักษาด้วยการฟอก/ล้างไต หรือปลูกถ่ายไต อาการต่างๆ จะเริ่มชัดเจนและรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ตามระยะของโรค
ระยะของโรคไตวายเรื้อรัง1 | eGFR1 (มล./นาที/1.73 ตร.ม.) | ระดับการกรองของเสีย ที่ลดลงของไต1,2 | นิยาม1 |
| ระยะที่ 1 | >90 | ไตทำงานปกติแต่พบความผิดปกติอื่นๆ เช่น มีเม็ดเลือด/โปรตีนรั่วในปัสสาวะ อัตราการกรองของเสียยังปกติ | เริ่มพบความผิดปกติที่เป็นโรคไตวายเรื้อรัง |
| ระยะที่ 2 | 60-90 | มีภาวะไตทำงานผิดปกติ เช่น มีเม็ดเลือด/โปรตีนรั่วในปัสสาวะ อัตราการกรองลดลงเล็กน้อย | ไตวายเรื้อรังระดับต้น |
| ระยะที่3a | 45-59 | อัตราการกรองลดลงเล็กน้อยถึงปานกลาง | ไตวายเรื้อรังระดับปานกลาง |
| ระยะที่3b | 30-44 | อัตราการกรองลดลงปานกลางถึงมาก | ไตวายเรื้อรังระดับปานกลาง |
| ระยะที่ 4 | 15-29 | อัตราการกรองลดลงมาก | ไตวายเรื้อรังที่เป็นมาก |
| ระยะที่ 5 | <15 | อัตราการกรองน้อยกว่าร้อยละ 15 | ไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย |
การรักษา2 ภาวะไตวายเรื้อรังไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ดังนั้นเป้าหมายการรักษาคือชะลอความเสื่อมของไต
ระยะไตวายเรื้อรังที่ต้องระวังอย่างมาก คือระยะที่ 4-5 เพราะไตเสื่อมสภาพเกือบทั้งหมดแล้ว ทำให้การขับของเสียและรักษาสมดุลน้ำ เกลือแร่ในร่างกายไม่ได้ ต้องรักษาด้วยวิธีบำบัดทดแทนไต หรือที่คุ้นเคยกันคือการฟอกเลือด ล้างไต เพื่อขจัดของเสียที่สะสมในเลือดแทนไต2 ตัวเองที่ไม่สามารถทำงานได้ตามที่ควรจะเป็น
การรักษาด้วยวิธีบำบัดทดแทนไตมี 3 ทางเลือก2 ได้แก่
ทั้งนี้การเลือกวิธีการรักษาแบบไหน เหมาะกับใคร ก็ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นอายุ สภาพร่างกายและสุขภาพ สาเหตุของโรคต้นเหตุที่ทำให้ไตวาย โรคร่วมที่เป็นอยู่ด้วย ความสะดวกในการเข้ารับบริการการรักษา และที่สำคัญคือค่าใช้จ่ายที่ต้องพิจารณาด้วยนั่นเอง
อ้างอิง:
1. สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย.[อินเทอร์เน็ต].คู่มือสำหรับประชาชน ทำอย่างไรไตไม่วาย; c2567[สืบค้น 2 ธ.ค.2566].เข้าถึงได้ที่: 2019-03-15-021.pdf (hrh.go.th).
2. โรงพยาบาลศิริราชปิยมหาราชการุณย์[อินเทอร์เน็ต].โรคไตเรื้อรังไม่ยากเกินเข้าใจ;c2563 c2567 [สืบค้น 2 ธ.ค.2566].เข้าถึงได้ที่: โรคไตเรื้อรัง ไม่ยากเกินเข้าใจ | โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ (siphhospital.com).
TH.2023.44567.NEP.1 (v1.0) ©2024Abbott
เรามักจะได้ยินคำว่า “ไตวาย” จนชินหู ทุกขณะที่ไตเสื่อมลงๆ ย่อมหมายถึงการทำงานที่ผิดปกติมากขึ้นเรื่อยๆ ของร่างกายและเมื่อถึงขั้น “ไตวาย” จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง?
การควบคุมโภชนาการให้ได้สารอาหารพอเพียงและเหมาะสมคือเรื่องสำคัญต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ต้องล้างไต แล้วไข่ขาวเพียงพอจริงหรอ
หลายท่านก็อาจสงสัยว่าระหว่าง การฟอกไตทางหลอดเลือดด้วยเครื่องไตเทียมกับ การฟอกไตทางช่องท้อง นั้นต่างกันอย่างไร
คุณกำลังจะออกจากหน้าเว็บไซต์ใช่หรือไม่ หากใช่คลิก “ตกลง” เพื่อยืนยัน หากไม่ใช่คลิก “ยกเลิก”
หากคุณออกจากเว็บไซต์นี้ โปรดรับทราบว่า Abbott จะไม่มีส่วนรับผิดชอบในเนื้อหาอีกต่อไป
ปรึกษาด้านสุขภาพและโภชนาการกับผู้เชี่ยวชาญของเรา