“เป็นเบาหวานไม่จำเป็นต้องอด” เพียงแค่ “ปรับ” พฤติกรรมการกิน โดย “ลด เลือก เลี่ยง และแลกเปลี่ยนอย่างเข้าใจ” (รูปที่ 1)

รูปที่ 1 คำแนะนำการปรับพฤติกรรมการกินสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน^1-3

ผู้ป่วยเบาหวานควรเลือกกินอาหารที่มีประโยชน์ครบ 5 หมู่ มีปริมาณเหมาะสม ปรับเมนูอาหารให้หลากหลายจะได้ไม่น่าเบื่อ และคำนึงถึงน้ำตาลที่ได้รับ  (ควรเน้นผักใบ น้ำตาลน้อย ธัญพืชไม่ขัดสี อาหารสดไม่แปรรูป)¹ โดยกำหนดสัดส่วนอาหารเป็น 2:1:1 ในแต่ละมื้อ^1,4 (รูปที่ 2) หรือเลือกกินอาหารทดแทนเสริมในบางมื้อก็ได้

รูปที่ 2 คำแนะนำสำหรับการกำหนดสัดส่วนอาหาร (plate method)⁴

ตัวอย่างเมนูแนะนำสำหรับผู้ป่วยเบาหวานใน 1 วัน แบ่งเป็น

5 มื้อย่อย (3 มื้อหลัก + 2 มื้ออาหารว่าง)

ให้ผู้ป่วยเลือกแบบใดแบบหนึ่ง หรือปรับเปลี่ยนให้มีสารอาหารและปริมาณที่ใกล้เคียงแทนได้ ⁵  (ตารางที่ 1)

*เลือกเส้นที่คาร์บน้อย (เส้นบุก วุ้นเส้น เส้นหมี่ขาว) แยกน้ำซุป งดการปรุงรสหวานและเค็ม เลี่ยงเนื้อสัตว์แปรรูปปรุงรส (ลูกชิ้น ปลาเส้น)

ตารางที่ 1 ตัวอย่างเมนูแนะนำสำหรับผู้ป่วยเบาหวานแบ่งเป็นเมนูอาหารมื้อหลักในแต่ละมื้อ และมื้ออาหารว่างและเครื่องดื่ม
_{(ที่มา: วางแผนมื้ออาหารสําหรับผู้ป่วยเบาหวาน (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก: https://www.family.abbott/th-th/glucerna/managing-diabetes-tools-and-guides/diabetes-treatment/meal-planning-for-diabetic-patients.html.)}

ตัวอย่างเมนูสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน: ข้าวกล้องผัดเบญจรงค์⁶ 

ส่วนผสม

-          ข้าวกล้องหุงสุก 2 ทัพพี

-          สันในไก่หั่นลูกเต๋าเล็ก 2 ช้อนโต๊ะ

-          แคร์รอตหั่นลูกเต๋าเล็ก 2 ช้อนโต๊ะ

-          หอมใหญ่หั่นลูกเต๋าเล็ก 2 ช้อนโต๊ะ

-          เห็ดหอมหั่นลูกเต๋าเล็ก 2 ช้อนโต๊ะ

-          เมล็ดข้าวโพดต้มสุก 2 ช้อนโต๊ะ

-          ถั่วฝักยาวหั่นลูกเต๋าเล็ก 2 ช้อนโต๊ะ

-          แตงกวา ครึ่งผลเล็ก

-          ต้นหอม 1 ต้นเล็ก

-          น้ำมันพืช 2 ช้อนชา

-          ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนชา

-          พริกไทยเล็กน้อย

วิธีปรุง

-          ตั้งกระทะใส่น้ำมัน

-          ใส่หอมใหญ่ เห็ดหอมลงไปผัด

-          ใส่เนื้ออกไก่ลงไปผัดจนสุก

-          ใส่แคร์รอต ถั่วฝักยาว เม็ดข้าวโพดลงไปผัด

-          ใส่ข้าวกล้องลงไปผัดคลุกเคล้า

-          ปรุงรสด้วยซีอิ๊วขาว และพริกไทย

-          จัดจานเสิร์ฟพร้อมแตงกวาหั่นบางและต้นหอม

#คนไข้เบาหวาน #ผักที่คนเป็นเบาหวานไม่ควรกิน #อาหารบำรุงคนเป็นเบาหวาน #ข้าวสำหรับคนเป็นเบาหวาน #อาหารเบาหวาน #211 #platemethod #พฤติกรรมการกิน

_{เอกสารอ้างอิง}

_{1.              สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย, สมาคมต่อมไร้ท่อแห่งประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน พ.ศ. 2566. 1st ed. ศรีเมืองการพิมพ์; 2566.}

_{2.              กองส่งเสริมความรอบรู้และสื่อสารสุขภาพ กรมอนามัย. เบาหวาน.; 2564.}

_{3.              สถาบันพัฒนาสุขภาวะเมือง กรมอนามัย. คู่มือ ฉลาดอยู่กับ...เบาหวาน ความดันโลหิตสูง (สำหรับประชาชนทั่วไป). ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2562.}

_{4.              Zhang Y, Han H, Chu L. Effectiveness of restricted diet with a plate in patients with type 2 diabetes: A randomized controlled trial. Prim Care Diabetes. 2022;16:368-374. doi:10.1016/j.pcd.2022.03.007}

_{5.              วางแผนมื้ออาหารสําหรับผู้ป่วยเบาหวาน. (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก: https://www.family.abbott/th-th/glucerna/managing-diabetes-tools-and-guides/diabetes-treatment/meal-planning-for-diabetic-patients.html.}

_{6.              อาหารสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน เมนู ข้าวกล้องผัดเบญจรงค์. RAMA Channel (ออนไลน์) เข้าถึงได้จาก: https://www.youtube.com/watch?v=zbofdLbnCrw.}